Search
Close this search box.
Filter_Partij2

Genderdatakloof en gezondheidszorg (cd&v)

Samenvatting

Opvallend is dat cd&v binnen het thema gelijke kansen een specifiek onderdeel wijdt aan het bevorderen van gendersensitieve gezondheidszorg en daarin uitgebreid duiding geeft bij de problematiek van de genderdatakloof die leidt tot laattijdige diagnoses en gebrekkige zorg (p. 91). In een hoofdstuk gewijd aan ‘kwaliteitsvolle zorg voor iedereen’ pleit cd&v voor meer aandacht voor vrouwspecifieke aandoeningen, niet alleen in medisch en (pre)klinisch onderzoek en in de opleiding van zorgprofessionals, maar ook in de ontwikkeling van behandelingen en zorgpaden” (p. 17). De partij erkent namelijk dat vrouwen door een tekort aan kennis en onderzoek soms niet de kwalitatieve zorg ontvangen die ze verdienen, en dat gezondheidsproblemen bij vrouwen soms te laat gediagnosticeerd, onjuist beoordeeld of over het hoofd gezien worden omdat medisch onderzoek vaak op mannen is gebaseerd, zoals bij hart- en vaatziekten (p. 17). Specifiek verwijst cd&v naar laattijdige diagnoses bij endometriose en lipoedeem. Ook merkt zij op dat symptomen van de menopauze niet serieus genomen worden. Tegelijkertijd benadrukt de partij het belang van “aandacht voor mannelijke patiënten bij ziekten die vooral bekend staan als vrouwenaandoeningen, zoals borstkanker” (pp. 17). Tenslotte pleit cd&v voor een goede genderbalans bij de ontwikkeling en commercialisering van geneesmiddelen zodat ze beter afgestemd zijn op vrouwen dan momenteel vaak het geval is (p. 18, 91). Verschillen in bijwerkingen moeten bovendien op de bijsluiter vermeld staan, aldus cd&v (p. 18).

Impact

Meer en beter onderzoek naar gender in gezondheidszorg is nodig om de genderdatakloof te dichten en meer inzicht te krijgen in bepaalde gezondheidsthema’s die zich bij vrouwen anders of specifiek manifesteren. De partij is zich uitermate bewust van de problematiek en geeft hierrond uitgebreid duiding in haar partijprogramma. Tegelijkertijd heeft zij ook aandacht voor ziektebeelden die onvoldoende worden opgemerkt bij mannen, zoals borstkanker. Haar pleidooi voor een gendersensitieve gezondheidszorg berust op het bevorderen van gelijke kansen in gezondheidszorg, die ze wil bereiken door in eerste instantie in te zetten op meer en beter onderzoek, bijvoorbeeld door een goede genderbalans in (pre)klinisch onderzoek. Met welke concrete maatregelen de partij dit precies wil bereiken, blijft echter onduidelijk. Zonder bindende maatregelen of quota kan deze eis voor een goede genderbalans namelijk dode letter blijven. Dat verschillen in bijwerkingen op de bijsluiter van geneesmiddelen vermeld moeten staan, is evenzeer een belangrijke maatregel om het brede publiek te informeren en sensibiliseren rond gender- en sekseverschillen op het vlak van gezondheidszorg, maar moet ook verplicht worden om effectief te zijn.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

In het kader van nood- en voedselhulp vermeldt cd&v de problematiek van menstruatiearmoede. cd&v wil nagaan hoe de overheid ervoor kan zorgen dat elk meisje en elke vrouw toegang heeft tot menstruatieproducten, met specifieke focus op de meest kwetsbaren. De partij denkt bijvoorbeeld aan de OCMW’s die vanuit hun aanvullende steun een extra budget voor menstruatieproducten kunnen toekennen aan vrouwen en meisjes die inwonen in een gezin waarvan het gezinsinkomen onder het referentiebudget voor een menswaardig inkomen valt (pp. 214-215).

Impact

Hoewel cd&v zich nog niet beslist uitspreekt over mogelijke maatregelen, staat zij ervoor open om te onderzoeken welke maatregelen de overheid kan treffen om menstruatiearmoede tegen te gaan. Dat is belangrijk omdat menstruatiearmoede de meest kwetsbare personen ervan weerhoudt volwaardig te participeren in de samenleving. Over hevige menstruatiepijn formuleert de partij echter geen standpunt, hoewel ook die problematiek een negatieve invloed heeft op de participatie van patiënten aan de samenleving, evenals op hun onderwijs- en arbeidsparticipatie.

Endometriose

Samenvatting

cd&v pleit voor “grondig onderzoek naar aandoeningen die specifiek vrouwen treffen, zoals endometriose en PCOS” (p. 18). De partij stelt dat er meer bewustwording nodig is onder zorgprofessionals, onderwijsmedewerkers, werkgevers, bedrijfsartsen, verzekeringsmaatschappijen en het algemene publiek. Concreet wil cd&v dat er binnen het jaar na de regeringsvorming een actieplan opgemaakt wordt om vrouwen met endometriose te ondersteunen (p. 18).

Impact

cd&v pleit voor meer onderzoek en een actieplan om personen met endometriose beter te ondersteunen. Op die manier zet de partij in op meer kennis over de problematiek, wat essentieel is voor vroegtijdige detectie, juiste diagnosticering en kwalitatieve zorg. Dit draagt bij aan een hogere levenskwaliteit van individuele patiënten, evenals aan hun volwaardige participatie in de samenleving. Een actieplan is nodig om meer bewustzijn te creëren en in te zetten op sensibilisering en accommodatie. De partij laat wel na te verduidelijken welke concrete maatregelen of stappen dit actieplan teweeg moet brengen.

Perimenopauze

Samenvatting

In het kader van ‘kwaliteitsvolle zorg voor iedereen’ kaart cd&v aan dat de symptomen van de menopauze vaak niet serieus genomen worden (p. 19). Dat wijdt de partij aan een tekort aan kennis en onderzoek rond het lichaam en de gezondheid van vrouwen en wil zij dan ook terugdringen door meer te investeren in onderzoek. Verder kaart cd&v de perimenopauze aan in haar pleidooi voor een “leeftijdsvriendelijke arbeidsmarkt” die oudere werknemers in staat stelt om op een gezonde manier aan de slag te blijven (p. 78). Dat vraagt om maatwerk en eventuele aanpassingen van het takenpakket, aldus cd&v. “Voor vrouwen die veel last hebben van menopauzeklachten, is het belangrijk dat zij ook op het werk tijdelijke maatregelen kunnen treffen om symptomen te temperen of dat zij kunnen rekenen op begrip van leidinggevenden en collega’s.” (p. 78) Voor de partij is het belangrijk om perimenopauzeklachten bespreekbaar te maken op het werk. Alleen zo kan hiermee rekening gehouden worden en worden personen niet onterecht negatief beoordeeld, zo luidt het bij cd&v (p. 171). De partij wil vanuit de overheid ondersteuning bieden aan werkgevers om hierop in te zetten en arbeidsomstandigheden te verbeteren. Op die manier beoogt zij te vermijden dat vrouwen vroegtijdig de arbeidsmarkt verlaten (p. 78).

Impact

De partij pleit in eerste instantie voor meer onderzoek zodat personen die perimenopauzeklachten ervaren kunnen rekenen op kwaliteitsvolle zorg. Meer onderzoek is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over perimenopauze en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen om de levenskwaliteit van vrouwen te verhogen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn bovendien nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen. cd&v wil werkgevers sensibiliseren en aanmoedigen om accommodatie te voorzien voor personen die veel last hebben van perimenopauzeklachten zodat zij zo goed mogelijk omkaderd zijn en hun werk werkbaar blijft. De nadruk op sensibilisering draagt bij aan het doorbreken van het taboe rond de perimenopauze.

Samenvatting

Groen wil blijven investeren in gezondheid en welzijn, en tegelijk werken aan manieren om de beschikbare middelen optimaal in te zetten. De partij benoemt een aantal grenzen waar onze gezondheidszorg vandaag op botst, waaronder wachtlijsten en personeelstekorten in de zorg en “te veel mensen die niet de zorg krijgen die ze nodig hebben” (p. 210). Gender wordt daarbij niet specifiek benoemd. In een ander hoofdstuk gewijd aan het thema gender uit de partij daarentegen expliciet de ambitie om de genderdatakloof te dichten. Onder meer door “het systematisch opnemen van genderidentiteit als variabele in statistieken van de overheid en in de verwerking en analyse van de gegevens” (p. 274). Meer oog voor genderidentiteit en sekse in wetenschappelijk onderzoek en specifiek klinisch en farmaceutisch onderzoek komt echter niet aan bod in het partijprogramma van Groen.

Impact

Groen is zich bewust van een historisch gegroeide genderongelijkheid in wetenschappelijk onderzoek waardoor gender- en seksespecifieke kennis over vrouwen vaak ontbreekt. Ze geeft aan de genderdatakloof in het algemeen te willen aanpakken. De partij gaat echter niet specifiek in op de implicaties van klinisch en farmaceutisch onderzoek voor gezondheidszorg.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

Om menstruatiearmoede tegen te gaan pleit Groen voor gratis menstruatieproducten op school (p. 11). De partij wil bestaande proefprojecten opschalen in samenspraak met onderwijskoepels, -netten en armoedeorganisaties, alsook in overleg met schoolteams en met leerlingenraden, die volgens de partij het beste kunnen aangeven wat werkt (p. 192).

Impact

Dat Groen bestaande proefprojecten rond gratis menstruatieproducten in scholen wil opschalen kan menstruatiearmoede bij schoolgaande jeugd helpen tegengaan, wat niet alleen hun welzijn en levenskwaliteit verhoogt, maar ook drempels verkleint om naar school te komen en te participeren in extracurriculaire activiteiten. Menstruatiearmoede beperkt zich echter niet tot jongeren. Ook volwassenen beschikken soms niet over voldoende middelen om menstruatieproducten te kopen. Het ontbreekt aan structurele maatregelen om menstruatiearmoede op grote schaal tegen te gaan, evenals beleidsvoorstellen rond hevige menstruatiepijnen, die evenzeer een negatieve impact hebben op de onderwijs- en arbeidsparticipatie van patiënten.

Endometriose

Samenvatting

Endometriose komt niet aan bod in het partijprogramma van Groen, hoewel de partij de afgelopen legislatuur hier wel een resolutie over indiende.

Impact

Endometriose is nog steeds weinig bekend, ook bij medisch personeel. Patiënten lopen vaak jarenlang rond zonder hulp of correcte diagnose. Er is nood aan politieke aandacht en investeringen om onderzoek te bevorderen en aan sensibilisering te doen onder hulpverleners. Dit is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over endometriose en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen.

Perimenopauze

Samenvatting

Perimenopauze komt niet aan bod in het partijprogramma van Groen.

Impact

De perimenopauze is nog steeds taboe. De effecten ervan op het welzijn, maar ook op de participatie van vrouwen in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en breder in de samenleving zijn uiteenlopend en onderbelicht. Er is nood aan meer politieke aandacht om het thema bespreekbaar te maken en hierover te sensibiliseren. Daarnaast is er nood aan investeringen om onderzoek te bevorderen. Dit is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over perimenopauze en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen om de levenskwaliteit van vrouwen te verhogen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn tenslotte nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen.

Samenvatting

N-VA stelt dat technologie en digitalisering zorg toegankelijker en kwalitatiever kan maken (p. 30). Zo wil de partij dat burgers hun gezondheidsdata kunnen ‘doneren’ met garanties voor hun privacy, net zoals voor een orgaandonatie. Door medische dossiers, genetische informatie, biologische stalen en informatie over levensstijl beschikbaar te stellen voor wetenschappelijk onderzoek wil de partij nieuwe inzichten stimuleren voor gezondheidsvraagstukken. De nood aan dataverzameling rond gender- en sekseverschillen voor genderbewuste gezondheidszorg vermeldt N-VA echter niet.

Impact

Het delen van data voor wetenschappelijk onderzoek kan een bijdrage leveren aan het dichten van de genderdatakloof mits daarbij aandacht wordt besteed aan het differentiëren op basis van sekse enerzijds, en genderidentiteit anderzijds. Gezien N-VA niet de expliciete nood aan meer genderspecifieke en seksespecifieke data vermeldt, is het onduidelijk of hun voorstellen genderspecifieke en genderbewuste zorg kunnen bevorderen.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

Menstruatiearmoede en -welzijn komen niet aan bod in het partijprogramma van N-VA.

Impact

Gezien dit onderwerp niet aan bod komt in haar partijprogramma, valt aan te nemen dat N-VA hierover geen beleidsvoorstellen uitgewerkt heeft. Hierdoor negeert de partij de specifieke noden en uitdagingen die gepaard gaan met menstruatie, in het bijzonder voor personen in armoede (lees meer bij Netwerk tegen Armoede). Nochtans weerhoudt menstruatiearmoede de meest kwetsbare personen ervan volwaardig te participeren in de samenleving en is er bovendien nood aan beleid rond hevige menstruatiepijn, net zoals rond endometriose.

Endometriose

Samenvatting

Endometriose komt niet aan bod in het partijprogramma van N-VA.

Impact

Endometriose is nog steeds weinig bekend, ook bij medisch personeel. Patiënten lopen vaak jarenlang rond zonder hulp of correcte diagnose. Er is nood aan politieke aandacht en investeringen om onderzoek te bevorderen en aan sensibilisering te doen onder hulpverleners. Dat is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over endometriose en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen.

Perimenopauze

Samenvatting

Perimenopauze komt niet aan bod in het partijprogramma van N-VA.

Impact

De perimenopauze is nog steeds taboe. De effecten ervan op het welzijn, maar ook op de participatie van vrouwen in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en breder in de samenleving zijn uiteenlopend en onderbelicht. Er is nood aan meer politieke aandacht om het thema bespreekbaar te maken en hierover te sensibiliseren. Daarnaast is er nood aan investeringen om onderzoek te bevorderen. Dit is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over perimenopauze en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen om de levenskwaliteit van vrouwen te verhogen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn tenslotte nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen.

Samenvatting

Open Vld streeft naar een zorgmodel dat niet alleen focust op ziektebehandeling, maar prioriteit geeft aan preventie. De partij pleit voor een inclusieve gezondheidszorg die de diversiteit in zorgbehoeften erkent en gelijke toegang biedt tot snelle en accurate diagnoses. Daarbij legt de partij de nadruk op de erkenning van verschillen in ziektesymptomen tussen mannen en vrouwen (p. 119). Open Vld merkt op dat “heel wat zaken van oudsher onbewust door een mannelijke bril bekeken worden en hierdoor soms foute diagnoses en inschattingen worden gemaakt.” De partij wil investeren in meer onderzoek en vraagt dat voldoende vrouwen aanwezig zijn in klinische onderzoeken en klinische proeven voor geneesmiddelen (p. 130).

Impact

Meer en beter onderzoek naar gender in gezondheidszorg is nodig om de genderdatakloof te dichten en meer inzicht te krijgen in bepaalde gezondheidsthema’s die zich bij vrouwen anders of specifiek manifesteren. Dat Open Vld enerzijds aandacht voor de historisch gegroeide gender bias in gezondheidszorg en pleit voor meer onderzoek naar verschillen in ziektesymptomen tussen mannen en vrouwen, is positief. De vraag om voldoende vrouwen te betrekken in klinisch onderzoek is een heel concrete beleidsmaatregel, hoewel het onduidelijk blijft hoe men dit in de praktijk wil bewerkstelligen. Zonder bindende maatregelen of quota kan deze vraag namelijk dode letter blijven. De focus van Open Vld ligt ook op het wegwerken van een achterstelling van vrouwen, in plaats van het bereiken van meer gendergelijkheid in de gezondheidszorg. Ziektebeelden die minder vaak bij mannen worden opgemerkt, zoals borstkanker bijvoorbeeld, verdwijnen hierdoor naar de achtergrond. Haar pleidooi voor sensibilisering kan helpen om het taboe rond het thema te doorbreken en kan individuele personen helpen om vroegtijdig symptomen te herkennen.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

Menstruatiearmoede en -welzijn komen niet aan bod in het partijprogramma van Open Vld, hoewel de partij in het algemeen pleit voor extra aandacht rond genderongelijkheid in de gezondheidszorg.

Impact

Vermits dit onderwerp niet aan bod komt in haar partijprogramma, valt aan te nemen dat Open Vld hierover geen beleidsvoorstellen uitgewerkt heeft. Hierdoor negeert de partij de specifieke noden en uitdagingen die gepaard gaan met menstruatie, in het bijzonder voor personen in armoede (lees meer bij Netwerk tegen Armoede). Nochtans weerhoudt menstruatiearmoede de meest kwetsbare personen ervan volwaardig te participeren in de samenleving en is er bovendien nood aan beleid rond hevige menstruatiepijn, net zoals rond endometriose.

Endometriose

Samenvatting

Endometriose komt niet aan bod in het partijprogramma van Open Vld, hoewel de partij in het algemeen pleit voor extra aandacht rond genderongelijkheid in de gezondheidszorg.

Impact

Endometriose is nog steeds weinig bekend, ook bij medisch personeel. Patiënten lopen vaak jarenlang rond zonder hulp of correcte diagnose te krijgen. Er is nood aan politieke aandacht en investeringen om onderzoek te bevorderen en aan sensibilisering te doen onder hulpverleners. Dat is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over endometriose en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen.

Perimenopauze

Samenvatting

Open Vld stelt dat de (peri)menopauze “het tweede glazen plafond voor vrouwen” vormt (p. 121). De partij wil hier dan ook rond sensibiliseren en oplossingen aanreiken. Concreet wijdt ze een resolutie aan de ontwikkeling van (peri)menopauzebeleid om “het welzijn en de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt te versterken.” Dit omvat voor de partij vroegtijdige detectie, werkomstandigheden op maat, sensibilisering van het brede publiek, maar ook van (huis)artsen, preventiediensten, HR-diensten enzovoort.

Impact

De partij pleit voor beleid rond de perimenopauze om enerzijds het welzijn en anderzijds de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt te versterken. Politieke aandacht en beleid helpen bovendien om het taboe rond de perimenopauze te doorbreken. Meer nog dan beleid en sensibilisering op de werkvloer, is er echter nood aan meer onderzoek om tot een ruim aanbod van effectieve behandelingsmethoden en therapieën te komen om het welzijn van diverse personen te verbeteren. De effecten van de perimenopauze op het welzijn, maar ook op de participatie van vrouwen in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en breder in de samenleving zijn namelijk erg uiteenlopend en onderbelicht. Er is dus nood aan investeringen om onderzoek te bevorderen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn tenslotte nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen.

Samenvatting

PVDA problematiseert de ongelijke en ontoereikende kennis, aandacht en zorg wat betreft gezondheidsproblematieken die vrouwen specifiek of anders treffen, zoals endometriose of hartaandoeningen. In haar partijprogramma besteedt PVDA bijzondere aandacht aan menstruatiearmoede- en welzijn enerzijds, en endometriose anderzijds. PVDA pleit voor meer sensibilisering op school en meer aandacht voor deze thema’s in de artsenopleidingen om de kennis onder zorgverleners te vergroten.

Impact

Meer en beter onderzoek naar gender in gezondheidszorg is nodig om de genderdatakloof te dichten en meer inzicht te krijgen in bepaalde gezondheidsthema’s die zich bij vrouwen anders of specifiek manifesteren.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

Om menstruatiearmoede tegen te gaan wil PVDA de belasting op menstruatieproducten afschaffen en menstruatieproducten gratis beschikbaar stellen in scholen, wijkcentra, jeugdhuizen en toiletten van andere openbare plekken (p. 491). Daarnaast pleit PVDA voor meer bewustwording rond de menstruele cyclus, bijvoorbeeld in het onderwijs. Zo wil de partij het taboe op menstruatie helpen doorbreken en mythen, zoals het idee dat pijn er nu eenmaal bij hoort, de wereld uit helpen. Tot slot wil PVDA investeren in meer onderzoek naar menstruatiepijn. Het idee van menstruatieverlof is de partij genegen en wil ze verder onderzoeken (pp. 493-494).

Impact

Door financiële drempels weg te werken wil PVDA de toegang tot menstruatieproducten garanderen voor iedereen. Dat is niet alleen belangrijk voor het welzijn en de gezondheid van menstruerende personen, maar ook voor gelijke participatie in de samenleving omdat menstruatiearmoede een barrière kan vormen. Wie niet over voldoende menstruatieproducten beschikt of  hevige pijn ervaart, kan niet naar school, werk of vrijetijdsbesteding. Door in te zetten op sensibilisering op school en te investeren in onderzoek wil PVDA meer inzicht krijgen in de oorzaken en de impact van menstruatiepijn. Dit is een noodzakelijke eerste stap om tot oplossingen te komen. Hevige menstruatiepijnen hebben namelijk een grote invloed op het dagelijkse leven, de onderwijs- en arbeidsparticipatie. Meer onderzoek naar menstruatie draagt ook bij aan het dichten van de genderdatakloof: er is nog te weinig kennis over gezondheidsproblematieken waar voornamelijk of uitsluitend vrouwen mee kampen.

Endometriose

Samenvatting

PVDA benadrukt de nood aan meer onderzoek naar gezondheidsproblematieken die vrouwen treffen, zoals endometriose. PVDA wil de nodige middelen vrijmaken voor een grondige studie naar endometriose en voor een volledige terugbetaling van de zorg die deze ziekte vraagt. Bovendien vindt de partij dat endometriose officieel erkend moet worden als chronische ziekte (p. 493). Tot slot stelt de partij dat er gesensibiliseerd moet worden op school over pijnlijke maandstonden en endometriose, en dat deze thema’s meer aandacht moeten krijgen in de artsenopleiding.

Impact

Momenteel resulteert het gebrek aan kennis over endometriose vaak in een lange en soms dure lijdensweg vooraleer er een juiste diagnose wordt gesteld en een gepaste behandeling kan worden opgestart. De maatregelen die PVDA voorstelt, zijn cruciaal voor snellere diagnoses en tijdige, kwalitatieve zorg. De volledige terugbetaling van zorg maakt deze zorg toegankelijker voor alle lagen van de bevolking. Op lange termijn zal beter onderzoek noodzakelijke remedies opleveren, niet alleen voor de patiënten in kwestie maar ook voor de samenleving, want momenteel belemmert endometriose heel wat mensen om ten volle te participeren. Ze weerhouden patiënten vaak van gelijke onderwijs- en arbeidsparticipatie. De erkenning van endometriose als een chronische ziekte door de toekenning van een speciaal statuut is dan weer nodig om tegemoetkomingen te verkrijgen van de verplichte ziekteverzekering. Tot slot kan het voorstel van PVDA voor meer sensibilisering op scholen en meer aandacht in artsenopleidingen bijdragen aan meer kennis over de problematiek, zowel bij burgers als onder zorgverleners om zo het taboe te doorbreken en zorg te optimaliseren.

Perimenopauze

Samenvatting

Perimenopauze komt niet aan bod in het partijprogramma van PVDA.

Impact

De perimenopauze is nog steeds taboe. De effecten ervan op het welzijn, maar ook op de participatie van vrouwen in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en breder in de samenleving zijn uiteenlopend en onderbelicht. Er is nood aan meer politieke aandacht om het thema bespreekbaar te maken en hierover te sensibiliseren. Daarnaast is er nood aan investeringen om onderzoek te bevorderen en zo meer kennis te vergaren en verspreiden over perimenopauze en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen om de levenskwaliteit van vrouwen te verhogen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn tenslotte nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen.

Samenvatting

Onder het motto ‘meten is weten’ pleit Vlaams Belang voor dataverzameling om zorg- en ondersteuningsbehoeften evenals de huidige dienstverlening in kaart te brengen. Dat is cruciaal om een degelijk welzijns- en zorgbeleid uit te werken, aldus Vlaams Belang. Een specifieke aandacht voor gender vermelden ze echter niet.

Impact

Meer dataverzameling is cruciaal om genderspecifieke en dus kwalitatieve, gelijkwaardige zorg te kunnen ontwikkelen en aanbieden, die ook rekening houdt met relevante sekse- en genderverschillen. Vermits Vlaams Belang niet de expliciete nood aan meer genderspecifieke en seksespecifieke data vermeldt, is het onduidelijk of hun voorstellen genderongelijkheid op het vlak van gezondheid zouden helpen wegwerken.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

Menstruatiearmoede en -welzijn komen niet aan bod in het partijprogramma van Vlaams Belang. Dat armoede zich ook manifesteert in gezondheidszorg, merkt de partij wel op. Vlaams Belang voegt hieraan toe dat onze sociale zekerheid leidt onder massamigratie: “de systeempartijen kiezen ervoor om de armoede van over de hele wereld te importeren” (p. 34). De partij schuift daarom het Deense model naar voren, met een aparte sociale zekerheid voor immigranten: enkel wie acht jaar in België verblijft, minstens drie jaar gewerkt heeft en bijgedragen heeft en bovendien voldoende kennis van het Nederlands heeft, krijgt toegang tot sociale zekerheid. Ze wil bovendien een taalverplichting voor sociale zekerheidsuitkeringen en sociale woningen.

Impact

Volgens het voorgestelde model van Vlaams Belang zouden nieuwkomers geen recht hebben op sociale zekerheid, wat hen extra kwetsbaar maakt voor menstruatiearmoede. Gezien dit onderwerp niet aan bod komt in haar partijprogramma, valt aan te nemen dat Vlaams Belang hierover geen beleidsvoorstellen uitgewerkt heeft. Hierdoor negeert de partij de specifieke noden en uitdagingen die gepaard gaan met menstruatie, in het bijzonder voor personen in armoede (lees meer bij Netwerk tegen Armoede). Nochtans weerhoudt menstruatiearmoede de meest kwetsbare personen ervan volwaardig te participeren in de samenleving en, naar de vereiste van Vlaams Belang “te werken en bij te dragen”. Bovendien is er nood aan beleid rond hevige menstruatiepijn, net zoals rond endometriose, gezien deze problematieken niet alleen het welzijn van patiënten ondermijnen, maar ook hun dagelijkse leven en participatie in de samenleving.

Endometriose

Samenvatting

Endometriose komt niet aan bod in het partijprogramma van Vlaams Belang.

Impact

Endometriose is nog steeds weinig bekend, ook bij medisch personeel. Patiënten lopen vaak jarenlang rond zonder hulp of correcte diagnose. Er is nood aan politieke aandacht en investeringen om onderzoek te bevorderen en aan sensibilisering te doen onder hulpverleners. Dat is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over endometriose en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen.

Perimenopauze

Samenvatting

Perimenopauze komt niet aan bod in het partijprogramma van Vlaams Belang.

Impact

De perimenopauze is nog steeds taboe. De effecten ervan op het welzijn, maar ook op de participatie van vrouwen in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en breder in de samenleving zijn uiteenlopend en onderbelicht. Er is nood aan meer politieke aandacht om het thema bespreekbaar te maken en hierover te sensibiliseren. Daarnaast is er nood aan investeringen om onderzoek te bevorderen en zo meer kennis te vergaren en verspreiden over perimenopauze en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen om de levenskwaliteit van vrouwen te verhogen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn tenslotte nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen.

Samenvatting

Onder het motto “voorkomen is beter dan genezen” streeft Vooruit naar extra aandacht voor genderongelijkheid in de gezondheidszorg, zowel wat onderzoek, terugbetaling als de zorg zelf betreft. De partij stipt aan dat er meer nood is aan onderzoek, scholing en bewustwording om blinde vlekken in kaart te brengen in farmacie en geneeskunde, die ertoe leiden dat vrouwen een verkeerde diagnose of behandeling krijgen. Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg zou de coördinerende rol en bevoegdheid krijgen om hierover richtlijnen op te stellen, aanbevelingen te doen en de opvolging ervan te monitoren (p. 227).

Impact

Meer en beter onderzoek naar gender in gezondheidszorg is nodig om de genderdatakloof te dichten en meer inzicht te krijgen in bepaalde gezondheidsthema’s die zich bij vrouwen anders of specifiek manifesteren.

Menstruatiearmoede en -welzijn

Samenvatting

Vooruit wil menstruatiearmoede bestrijden door menstruatieproducten op alle scholen gratis beschikbaar te stellen. Daarnaast wil de partij dat er in de klas taboedoorbrekend wordt gewerkt rond menstruatie en de werking van het vrouwenlichaam. Ook het taboe rond de (peri)menopauze in het zorg- en welzijnsbeleid wil Vooruit doorbreken (p. 227).

Impact

Door financiële drempels weg te werken wil Vooruit de toegang tot menstruatieproducten garanderen voor iedereen. Dat is niet alleen belangrijk voor het welzijn en de gezondheid van menstruerende personen, maar ook voor gelijke participatie in de samenleving omdat menstruatiearmoede op dat vlak een barrière vormt. Wie ongesteld is maar niet over voldoende menstruatieproducten beschikt of verlamd is door hevige pijn, kan niet naar school, werk of vrijetijdsbesteding gaan. Door in te zetten op sensibilisering op school wil Vooruit taboes doorbreken. Tot slot richten de maatregelen van Vooruit zich niet alleen op het verbeteren van de leefomstandigheden van individuen en het bevorderen van een gezonde en gelijke samenleving, ook kunnen ze bijdragen aan een cultuurverandering waardoor menstruatie en de werking van het vrouwenlichaam minder taboe wordt.

Endometriose

Samenvatting

Endometriose komt niet specifiek aan bod in het partijprogramma van Vooruit, maar in het algemeen wil de partij wel extra aandacht voor genderongelijkheid in de gezondheidszorg.

Impact

Hoewel Vooruit in haar partijprogramma geen visie of concrete maatregelen rond endometriose voorstelt, is haar pleidooi voor meer onderzoek naar gender in gezondheidszorg ook voor deze problematiek bevorderlijk. Vandaag is er nog te weinig kennis over endometriose. Meer onderzoek zal de nodige kennis opleveren en helpen verspreiden onder medisch personeel, en op termijn ook resulteren in snellere en correcte diagnoses, en bijgevolg ook in adequate behandelingen. Dit is cruciaal, niet alleen voor de patiënten in kwestie maar ook voor de samenleving. Aandoeningen als endometriose belemmeren namelijk heel wat mensen om ten volle te participeren, waardoor patiënten weerhouden worden van gelijke onderwijs- en arbeidsparticipatie. Momenteel leidt een gebrek aan kennis vaak tot een langdurige en bovendien vaak kostelijke lijdensweg.

Perimenopauze

Samenvatting

Vooruit acht het belangrijk dat er “taboedoorbrekend gewerkt [wordt] rond menstruatie en de werking van het vrouwenlichaam.” Daarbij benoemt zij specifiek de noodzaak om ook het taboe rond de (peri)menopauze te doorbreken in het zorg- en welzijnsbeleid (p. 227).

Impact

De perimenopauze is nog steeds taboe. De effecten ervan op het welzijn, maar ook op de participatie van vrouwen in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en breder in de samenleving zijn uiteenlopend en onderbelicht. Dat Vooruit oog heeft voor de perimenopauze en het taboe hierop wil doorbreken in zorg- en welzijnsbeleid is positief. Toch blijft onduidelijk hoe de partij hier concreet werk van wil maken. Daarnaast is er nood aan investeringen om onderzoek te bevorderen. Dit is nodig om meer kennis te vergaren en verspreiden over perimenopauze en efficiënte en kwalitatieve behandelingsmethoden te ontwikkelen om de levenskwaliteit van vrouwen te verhogen. Deze wetenschappelijke inzichten zijn tenslotte nodig om een onderbouwd beleid uit te tekenen om de participatie van vrouwen in de perimenopauze te ondersteunen.

Een woordje uitleg

Gender verwijst naar het geheel van dominante ideeën, sociale normen en maatschappelijke verwachtingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid. Het gaat niet over persoonlijke opvattingen, maar over wat er leeft in de samenleving. Gender gaat over cultuur veeleer dan natuur. Welke eigenschappen vinden we typisch ‘vrouwelijk’ en welke ‘mannelijk’? Welke rollen en taken vinden we ‘normaal’ voor vrouwen, en welke voor mannen? Welk gedrag vinden we ‘gepast’ of juist ‘ongepast’ voor vrouwen en mannen? En hoe organiseren al die overtuigingen onze samenleving?

Sekse of biologisch geslacht daarentegen is puur biologisch. Het gaat dus over iemands biologisch geslacht en verwijst naar lichamelijke verschillen op het vlak van genen, genitaliën of geslachtsklieren die geslachtshormonen aanmaken. Het zijn verschillen die we kunnen vaststellen en waarover we feitelijke uitspraken kunnen doen. Het binaire model gaat uit van twee geslachten: mannen en vrouwen, met welomlijnde en van elkaar verschillende geslachtskenmerken. Maar er zijn ook mensen van wie de geslachtskenmerken niet binnen de klassieke tweedeling M/V vallen. Die mensen hebben een intersekse lichaam.

Genderidentiteit draait dan weer om het zelfbeeld en identiteitsgevoel van een individu. Hoe voelt iemand zich op het spectrum van mannelijkheid en vrouwelijkheid? Sluit dat gevoel aan bij het label dat die kreeg bij de geboorte? Genderidentiteit is hoogst persoonlijk en kan niet bepaald worden door een ander. Sekse en genderidentiteit zeggen dus iets over het lichaam en identiteitsgevoel van een individu, terwijl gender iets zegt over de verwachtingen en de structuren in de samenleving. Hoewel de samenleving verwacht mensen te kunnen indelen in binaire hokjes, is er dus veel meer diversiteit tussen mensen op het vlak van sekse of genderidentiteit.