Armoede (Vlaams Belang)

Vlaams Belang maakt in haar visie op armoedebestrijding een onderscheid tussen groepen mensen en kent aan hen meer/minder sociale grondrechten toe. Hierdoor worden eerste- en tweederangsburgers gecreëerd. Doorheen het verkiezingsprogramma worden er veel voorstellen gedaan die een groot deel van mensen in armoede, met name mensen met migratieachtergrond, nog dieper in kwetsbaarheid en verhoogd armoederisico duwen. 

Het verkiezingsprogramma van Vlaams Belang weerspiegelt wantrouwen ten aanzien van middenveldorganisaties en wil de democratisch-kritische functie van het georganiseerde middenveld inperken door subsidies af te nemen van middenveldorganisaties die potentieel discriminatie van groepen burgers aanklagen. 

Vlaams Belang zegt niets over het betrekken van mensen in armoede in beleid maar spreekt wel over betrekken van senioren in het beleid. 

Vlaams Belang heeft een selectieve kijk op structurele armoedebestrijding. Zo willen ze een verhoging van de uitkeringen boven de armoedegrens, maar niet voor iedereen. Ze pleiten voor een aparte sociale zekerheid, waarbij mensen met migratieachtergrond beperkte toegang krijgen en waaraan voorwaarden gekoppeld zijn, zoals taalvereisten, verblijf in het land en werkzaamheidsgraad. 

In verband met gezondheidszorg beperkt het programma zich tot de splitsing van de sociale zekerheid (regionalisering van federale bevoegdheden). Ook hier is een zorgwekkende ‘verdeel en heers’-retoriek waarbij de toekenning van rechten voor verschillende groepen in de samenleving ongelijk wordt gemaakt. 

Voor Onderwijs gaat Vlaams Belang voor een maximumfactuur in het secundair onderwijs gekoppeld aan een gediversifieerde schooltoelage. Dit zou een hefboom uit armoede kunnen zijn, maar Vlaams Belang wil de schooltoelage koppelen aan een onderwijskrediet of schoolsubsidie. De schooltoelage komt zo niet langer bij het gezin op de rekening toe maar gaat rechtstreeks naar de school. Dit voorstel neemt financiële autonomie en slagkracht weg van het gezin en zal de financiële slagkracht van gezinnen in armoede nog meer inperken (verdiepen van armoede).  

Vlaams Belang doet enkele voorstellen die kunnen bijdragen tot een sociale klimaattransitie. Ze stellen voor om het sociaal energietarief te koppelen aan het inkomen en pleiten voor beter bereikbaar en betaalbaar openbaar vervoer. 

Vlaams Belang doet geen voorstellen met betrekking tot e-inclusie en voorziet geen plan van aanpak voor de toegenomen digitalisering van onze samenleving.

In het partijprogramma van Vlaams Belang vond het Netwerk tegen Armoede de volgende hefbomen terug:

Inkomen 

• Verhoging van de uitkeringen tot de armoedegrens (voor bepaalde groepen).

Reactie Netwerk tegen Armoede

De toegang tot deze uitkeringen is niet voor iedereen voorzien en wordt belemmerd door een voorstel tot aparte (Vlaamse) sociale zekerheid. Dit vraagt politiek een 2/3de meerderheid op federaal niveau en een nieuwe staatshervorming. 

Gezondheidszorg

• (Para)Medische beroepen opwaarderen door onder andere betere financiering en een hervorming van de gezondheidszorg.

Kinderopvang

• Inkomensgerelateerde kinderopvang voor alle Vlaamse gezinnen.

Reactie Netwerk tegen Armoede

Het is niet duidelijk wie volgens Vlaams Belang onder de noemer ‘Vlaamse gezinnen’ valt. 

Onderwijs

• Duidelijke keuze van scholen tussen laptop en schoolboeken, geen dubbel gebruik van leermiddelen. 

Vrije tijd 

• Zo laag mogelijke drempels voor cultuurdeelname. Verhoging van het cultuurbudget tot 2% van de Vlaamse begroting, gekoppeld aan een behoefteanalyse (welk aanbod, welke randvoorwaarden).

Werk 

• Centrale rol voor VDAB in het activeren, begeleiden en controleren van werklozen met enkel de uitbesteding van gespecialiseerde arbeidsbemiddeling.

Wonen 

• Automatische toekenning van de huurpremie vanaf de eerste dag dat een kandidaat op de wachtlijst komt.
• Conformiteitsattest voor huurwoningen verplichten in heel Vlaanderen om kwalitatieve woningen te garanderen en huisjesmelkerij uit te schakelen. 

Reactie Netwerk tegen Armoede

Het programma bevat sterke hefbomen. Helaas voorziet het Vlaams Belang ook in de beperking van de toegang tot sociale woningen en de verstrenging van de voorwaarden voor bepaalde groepen om op de wachtlijst voor een sociale woning te komen.

Sociale klimaattransitie

• Structurele hervorming van het sociaal energietarief en uitbreiding op basis van het gezinsinkomen.
• Grondige evaluatie van basisbereikbaarheid en het nieuwe rittenplan van De Lijn.
• Een verlaging van de prijzen van treintickets, in het bijzonder voor doelgroepen zoals jongeren, senioren of personen met een beperking.

In het partijprogramma van Vlaams Belang zag het Netwerk tegen Armoede de volgende gemiste kansen:

Participatie van mensen in armoede 

• Een schepen voor seniorenbeleid om senioren inspraak te geven in het beleid

Reactie Netwerk tegen Armoede

Er wordt niets gezegd over inspraak van mensen in armoede in de vormgeving van het sociaal beleid of het armoedebestrijdingsbeleid. 

Inkomen boven de armoedegrens

• Aparte sociale zekerheid voor immigranten, naar Deens model. Enkel wie acht jaar in dit land verblijft, minstens drie jaar gewerkt en bijgedragen heeft en voldoende kennis van het Nederlands heeft, krijgt toegang tot onze sociale zekerheid.

Reactie Netwerk tegen Armoede

Onze sociale zekerheid is één van de grote verwezenlijkingen van onze welvaartsstaat gebaseerd op het principe van verzekering en solidariteit. Sociale grondrechten moeten gerespecteerd worden voor alle burgers. Discriminatie van bepaalde groepen is in strijd met zowel nationele als internationale wetgeving.

Gezondheidszorg

• Een volledige splitsing van de sociale zekerheid naar de regio’s (Vlaanderen). 
• Een aparte zorgkas voor niet-Europese vreemdelingen.

Reactie Netwerk tegen Armoede

Ook in gezondheidszorg zien we voorstellen die uitgesproken verdeeldheid en discriminatie in het leven roepen tussen burgers. Solidariteit wordt hierbij ondergraven. 

Kinderopvang

• Voorrang in de opvang voor kinderen van werkende of studerende ouders. 

Reactie Netwerk tegen Armoede

Kinderopvang moet voor iedereen toegankelijk zijn. Kwalitatieve kinderopvang is een belangrijke hefboom in de strijd tegen (kinder)armoede die door voorrangsregels aan werkende ouders wordt gereduceerd tot de economische functie (opvang tijdens de werkuren). Het gaat ook over de pedagogische ontwikkeling en sociale ontplooiing van kinderen en ouders. 

Onderwijs 

• Invoering van een gediversifieerde maximumfactuur in het secundair onderwijs, al naargelang de studierichting, gekoppeld aan een gediversifieerde schooltoelage

Reactie Netwerk tegen Armoede

Belangrijk. Dit had een hefboom kunnen zijn, maar Vlaams Belang ziet de uitbetaling van de schooltoelage voor leerlingen in het kleuter-, basis- en secundair onderwijs in de vorm van onderwijskrediet of schoolsubsidies, zodat de schooltoelage ook effectief besteed wordt aan het bekostigen van studies. 

Het Groeipakket en de gekoppelde sociale toelagen moeten rechtstreeks naar de gezinnen gaan. Zij moeten kunnen rekenen op deze autonomie. Het Groeipakket is het recht van het kind. Uit deze maatregel blijkt wantrouwen ten aanzien van gezinnen in armoede. De financiële autonomie van gezinnen in armoede wordt verder ondergraven en hun armoederisico verhoogt.

Vrije tijd

• Verhoging van het cultuurbudget tot 2% van de Vlaamse begroting, gekoppeld aan een behoefteanalyse (welk aanbod, welke randvoorwaarden).
• Het Vlaams Belang is kritisch tegenover de ‘geitenwollensokken-samenleving’ en verdedigt tradities zoals ‘Sinterklaas en Zwarte Piet’. Zij vinden dat nationalistische jongeren de échte rebelse jeugd vertegenwoordigen door op te komen voor hun eigen mening en tegen de heersende stroming in te gaan. 

Reactie Netwerk tegen Armoede

Vlaams Belang wantrouwt het sociale middenveld dat zich inzet om vrijetijdsaanbod te creëren. Cultuurdeelname is een onderdeel van een nationalistisch en ideologisch project waarbij afwijkende visies afkeurend behandeld worden. Er zitten geen specifieke hefbomen in voor de strijd tegen armoede en om toegang tot vrijetijdsbesteding te realiseren voor gezinnen en kinderen in armoede. Er wordt geen melding gemaakt van de (bestaande) UiTPAS aan kansentarief.

Werk

• Werkloosheidsuitkering beperken in de tijd tot twee jaar, behalve voor vijfenvijftigplussers, mantelzorgers en werklozen in opleiding voor een knelpuntberoep.
• Selectieve toegang tot onze sociale zekerheid. Enkel wie minstens acht jaar wettelijk in dit land verblijft, minstens drie jaar gewerkt en bijgedragen heeft en behoorlijk Nederlands kent (niveau B1).
• Geen positieve discriminatie op de arbeidsmarkt voor werkzoekenden met een migratieachtergrond, geen anonieme praktijktesten in sollicitatieprocedures.

Reactie Netwerk tegen Armoede

Door de beperking van de werkloosheid in de tijd en de degressiviteit van uitkeringen te versterken, zal het armoederisico van langdurig werkzoekenden vergroten en een verschuiving veroorzaken naar andere bijstandsuitkeringen, zoals het leefloon.

Zet in op integrale begeleiding op maat en behoud het recht op werkloosheidsuitkering. Enkel zo zal de afstand tot de arbeidsmarkt niet groter worden en mensen kunnen toegeleid worden naar (aangepast) (werkbaar) werk.

Vlaams Belang discrimineert met deze voorstellen en creëert tweederangsburgers met minder toegang tot sociale grondrechten.

Wonen 

• Toewijzing van sociale woningen. Voorrang aan personen die over onze nationaliteit en over voldoende kennis van het Nederlands beschikken. 
• Verstrengde lokale binding van minstens tien jaar met de gemeente.

Reactie Netwerk tegen Armoede

Vlaams Belang discrimineert met deze voorstellen, creëert zo tweederangsburgers met minder toegang tot sociale grondrechten. Het recht op wonen wordt uitgehold. 

Digitalisering

/

Reactie Netwerk tegen Armoede

Er zijn geen aanbevelingen te vinden rond digitalisering, e-inclusie en/of toegankelijke fysieke dienstverlening. Dat is opvallend, vooral omdat Vlaams Belang wel de participatie van senioren belangrijk vindt terwijl die groep vaak tegen de digitale kloof aanloopt.