Impactanalyse
Groen zet in op meer legale mogelijkheden om te migreren: een menselijk Europees migratiebeleid met legale toegangswegen, stoppen van pushbacks, eerlijk spreidingsbeleid van mensen op de vlucht onder Europese landen (naar bevolkingsdichtheid en bruto nationaal product), een kwaliteitsvol opvangnetwerk (inclusief noodopvang en een Belgisch spreidingsplan), snelle transparante asielprocedures (er wordt zowel gesproken over drie maanden als zes maanden), gezinshereniging. Groen gaat specifiek in op een beleid voor (Niet-begeleide) minderjarige vreemdelingen en arbeidsmigratie.
Tegelijkertijd zet Groen ook in op (gedwongen) terugkeer van mensen in onwettig verblijf naar veilige landen. Groen is voorstander van alternatieven voor detentie, maar sluit het opsluiten van mensen op de vlucht niet uit, op kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een handicap na. Ze pleiten ook voor regularisatie op basis van werk, met daarnaast een adviescomité voor medische en humanitaire regularisatie, waarbij de discretionaire bevoegdheid van de minister behouden blijft.
Relevante passages uit het partijprogramma van Groen
56 “Nog een belangrijke bouwsteen: nieuwkomers goed onthalen en alle kansen geven om deel te nemen aan de samenleving. Integratie is een wederzijds proces en is pas geslaagd wanneer iedereen volwaardig deel uitmaakt van de samenleving. Wij willen dit proces in goede banen leiden in plaats van bijkomende drempels op te werpen. Het inburgeringstraject betalend maken is wat dat betreft bijvoorbeeld een foute keuze.”
77 “Bij gebrek aan veilige en legale wegen om te migreren, zijn veel mensen genoodzaakt om hun toevlucht te nemen tot criminele mensensmokkelaars, met gevaar voor eigen leven: de voorbije jaren stierven duizenden mensen tijdens hun overtocht op de Middellandse Zee. Daarom hebben we meer legale mogelijkheden nodig om te migreren, zoals hervestiging, arbeidsmigratie, gezinshereniging en humanitaire visa. We werken bijvoorbeeld samen met andere Europese lidstaten aan een hervestigingsmechanisme voor mensen op de vlucht, waarbij vluchtelingen overgebracht worden vanuit buurlanden van conflictgebieden. België neemt daarin een voortrekkersrol op. Rechtvaardig migratiebeleid zet mensenrechten centraal, zorgt voor heldere en snelle procedures en goede opvang voor mensen die asiel aanvragen.”
77 “…een afdwingbaar Europees spreidingsmechanisme voor de opvang van mensen op de vlucht, via een hervorming van de Dublinconventie.”
77 “….pushbacks aan de Europese buitengrenzen een halt toeroepen met onafhankelijke monitoring en een hervorming van het Europees grenswachtagentschap Frontex.”
77 “….snelle en transparante asielprocedures. Na maximum 6 maanden hoort iemand te weten of die kan blijven of moet terugkeren.”
77 “…een Belgisch spreidingsplan voor de opvang van mensen die asiel aanvragen en voldoende noodopvang wanneer nodig. Zo voorkomen we dat mensen op straat slapen.”
77 “….rechtvaardige arbeidsmigratie met bescherming van werknemers tegen uitbuiting, onder meer via sterkere inspectiediensten.”
77 “….onrechtvaardige drempels voor gezinshereniging wegwerken, zodat minder gezinnen verscheurd worden.”
77 “…..mensen in onwettig verblijf beter ondersteunen richting een duurzaam perspectief: verblijfsrecht of terugkeer.”
77 “….dat terugkeer zo veel mogelijk vrijwillig gebeurt. Wanneer het toch gedwongen moet, altijd met respect voor de mensenrechten. We zetten in op alternatieven voor detentie en beperken detentie in de tijd met duidelijke maximale termijnen.”
77 “…geen opsluiting van kinderen en kwetsbare groepen, zoals zwangere vrouwen, mensen met een handicap en slachtoffers van mensenhandel.”
77 “….internationale afspraken over terugkeer van mensen in onwettig verblijf naar veilige landen. Studentenvisa en arbeidsmigratie kunnen een hefboom zijn voor zulke terugkeerakkoorden. Ontwikkelingssamenwerking stopzetten om terugkeer af te dwingen kan voor ons niet.”
“We zorgen voor een goede opleiding en integratie van buitenlandse werknemers die arbeidstekorten in klimaatsectoren komen opvangen en maken werk van de regularisatie van mensen zonder wettig verblijf op basis van het criterium werk.” (uitgebreid programma p. 70)
“Bij het zoeken naar oplossingen voor platformwerk, moet ook de courante praktijk van uitbuiting van mensen zonder wettig verblijf aangepakt worden. We zetten de onrechtvaardigheid van hun economische uitbuiting recht door een regularisatiebeleid te voeren op basis van het criterium werk. Wanneer mensen met een precaire verblijfsstatus kunnen aantonen dat ze competenties hebben om in knelpuntsectoren te werken, moeten ze de mogelijkheid krijgen om een verblijfsrecht te verkrijgen, zonder dat ze hiervoor een gecombineerde vergunning moeten aanvragen en afhankelijk worden van één werkgever. Mensen krijgen ook de kans om de competenties te verwerven via opleidingen.. Als de aanvraag werd goedgekeurd door het bevoegde gewest, wordt een verblijfsrecht van twee jaar afgeleverd. Dit wordt verlengd indien de persoon minstens 188 dagen in de aangegeven sector heeft gewerkt” (uitgebreid programma p. 52)
Een adviescomité van experts wordt opgericht om de bevoegde minister of staatssecretaris bij te staan bij de beoordeling van aanvragen voor humanitaire (9bis) en medische (9ter) regularisaties. Hierdoor kunnen beter gemotiveerde beslissingen genomen worden. Voor humanitaire regularisaties komen er duidelijke richtlijnen, maar de discretionaire bevoegdheid blijft behouden. Enkele mogelijke richtlijnen zijn: langdurig verblijf in België, een vorm van kwetsbaarheid, gebrekkige banden met het herkomstland en schoolgaande kinderen. Bij de eengemaakte beschermingsprocedure wordt verblijfsrecht op basis van artikel 9bis en 9ter automatisch getoetst. Onwettig verblijf is geen misdaad. We maken een einde aan de strafbaarheidsstelling van irregulier verblijf door artikel 75 van de vreemdelingenwet te schrappen. Groen is ook tegen woonstbetredingen van mensen zonder wettig verblijf. (uitgebreid programma p. 15)
“Groen heeft een antwoord op het doolhof van de verschillende, soms parallel lopende procedures: de eengemaakte beschermingsprocedure. Deze procedure begint met een kwetsbaarheidstoets, daarna wordt onderzocht of iemand recht heeft op internationale bescherming. Vervolgens wordt er getoetst of iemand recht heeft op verblijf op grond van een andere beschermingsgrond. Tot slot wordt onderzocht of terugkeer in strijd zou zijn met het non-refoulementbeginsel. Vanuit dezelfde logica pleiten we ook voor een eengemaakte beroepsprocedure bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, waardoor één rechter alle informatie kan meenemen in een beslissing. De uiteindelijke uitkomst van de procedure is een duurzaam toekomstperspectief. Wanneer een verblijf in België niet mogelijk is, moet snel de mogelijkheid beschikbaar zijn van begeleide vrijwillige terugkeer.” (uitgebreid programma p. 8)
Groen pleit voor een verdeelsleutel binnen Europa: “Er is nood aan een effectief solidariteitsmechanisme tussen Europese lidstaten en hiervoor stelt Groen een tweestappenmodel voor. Elke lidstaat moet hierbij een bijdrage leveren aan de opvang van vluchtelingen. Er wordt een verdeelsleutel uitgewerkt op basis van bevolkingsdichtheid en bruto binnenlands product.” (uitgebreid programma p.7)
“Migratie-afspraken met derde landen, bijvoorbeeld in het kader van grensbewaking, maken we alleen als vluchtelingen in deze landen veilig zijn en hun mensenrechten gerespecteerd worden. Hiervoor is onafhankelijk toezicht en een mensenrechtentoets vooraf nodig. Deals waarbij asielzoekers worden weggestuurd om te creperen in de woestijn kunnen niet aan de orde zijn. België zet zich in Europees verband in voor het stopzetten van de migratiedeals met Tunesië en Turkije. Daarnaast pleiten we voor het stopzetten van alle migratiesamenwerking met Libië, totdat de detentiecentra voor migranten gesloten zijn en er harde garanties zijn voor de adequate bescherming van de rechten van migranten” (uitgebreid programma, p.7)
“In de strijd tegen pushbacks komt er een onafhankelijk monitoringsmechanisme aan de Europese buitengrenzen.” (uitgebreid programma, p.8)
“Frontex was medeplichtig aan schendingen van mensenrechten, omdat het actief illegale pushbacks door Europese lidstaten verdoezelde. Het agentschap zou net een bondgenoot moeten zijn in de strijd tegen pushbacks. Een grondige hervorming bij het agentschap dringt zich op, zodat er een cultuur ontstaat waarbij mensenrechten centraal staan.” (uitgebreid partijprogramma, p.8)
