Samenvatting
In het hoofdstuk gewijd aan het gezin kaart Vlaams Belang in eerste instantie het dalend geboortecijfer aan. Deze “ontvolking” is volgens de partij het resultaat van het huidige sociaaleconomische model dat onvoldoende is afgestemd op gezinnen met kinderen (p. 56). Haar visie rond kinderopvang vertrekt dan ook vanuit de ambitie om een beter evenwicht te faciliteren tussen werk en gezin. Vlaams Belang streeft naar een betaalbaar en toereikend aanbod van sociale voorzieningen en publieke diensten, waaronder kinderopvang, om deelname aan de samenleving mogelijk te maken (p. 35). Kinderen van werkende of studerende ouders zouden volgens Vlaams Belang voorrang moeten krijgen bij de opvang. De partij pleit voor betere werkomstandigheden voor het personeel in de kinderopvang om het beroep aantrekkelijk te maken en de werkdruk tegen te gaan. Zo wil Vlaams Belang de lonen verhogen en het maximum aantal kinderen per begeleider verlagen, hoewel de partij geen concreet streefcijfer meegeeft. Daarnaast wil de partij een uniform subsidiesysteem voor kinderopvang invoeren, gebaseerd op het inkomen van de ouders en vereenvoudigde regelgeving in plaats van het huidige trappensysteem dat Vlaams Belang beoordeelt als te ingewikkeld (p. 58). Zo wil Vlaams Belang werk maken van een nieuw systeem waarbij ouders elektronisch opvangchèques kopen per hele of halve dag. Dit moet de administratieve last van personeel verlagen, wat de kwaliteit van de zorg ten goede zou komen. Tot slot wil Vlaams Belang een betere kwaliteitscontrole van kinderdagverblijven door meer inspecteurs bij de Zorginspectie en transparantere communicatie over elk incident in een kinderopvangverblijf (p. 58). Om al deze maatregelen te bekostigen wil Vlaams Belang besparen op de kosten van migratie (p. 57).
Impact
Lonen verhogen en werkdruk verlagen door een lager maximum aantal kinderen per begeleider, evenals een verminderde administratieve last zijn goede maatregelen om het beroep van kinderverzorger te herwaarderen en de crisis in de sector tegen te gaan. Belangrijk is wel dat Vlaams Belang niet aangeeft naar welke ratio van kinderen per begeleider zij streeft. Dat voornamelijk vrouwen in de kinderopvang werken, een sector die al enige tijd in crisis verkeert, merkt de partij niet op. Noch gaat zij in op het verband tussen de tewerkstelling van vrouwen en kinderopvang; wanneer er onvoldoende, onbereikbare of onbetaalbare kinderopvang is, zijn het voornamelijk vrouwen die thuis blijven om voor de kinderen te zorgen. Het gebrek aan betaalbare en toegankelijke kinderopvang heeft dan ook een negatief effect op de financiële onafhankelijkheid van vrouwen en vergroot de loonkloof. Vlaams Belang pleit voor het afschaffen van het ingewikkeld trappensysteem en voor een uniforme, inkomensafhankelijke kinderopvang. Hoewel Vlaams Belang de recent ingevoerde voorrangsregels in inkomensgerelateerde opvang (trap 2) niet benoemt, is zij voorstander om ouders die werken of studeren voorrang te geven in de kinderopvang. Sinds 1 april 2024 gelden namelijk nieuwe voorrangsregels waardoor slechts 10% van de plaatsen voorbehouden wordt voor kinderen in “gezondheids- of welzijnssituaties”, in weerwil van adviezen van de Vlaamse Sociaal-Economische Raad (SERV), de Raad van State, de Vlaamse Raad voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG), het Agentschap Opgroeien, het Kinderrechtencommissariaat, evenals de nakende rechtszaak tegen deze voorrangsregels. Waar voorheen inspanningen werden gevraagd om 20% van de plaatsen voor te behouden voor bepaalde ouders, zoals alleenstaanden, mensen met een laag inkomen of in kwetsbare situaties, geeft het nieuwe systeem de absolute voorkeur aan ouders die 80% werken. Dit vergroot sociale ongelijkheid.
