Hoofddoek (Vlaams Belang)

Samenvatting

Vlaams Belang eist “een neutrale overheid met neutrale ambtenaren” en wil dit afdwingen door “een verbod op politieke of religieuze symbolen” (p. 77). Over een verbod op religieuze tekens, waaronder de hoofddoek, in het onderwijs zegt Vlaams Belang niets in haar partijprogramma.

Impact

Vlaams Belang pleit voor een verbod op religieuze symbolen bij overheidsdiensten en baseert zich hiervoor op de neutraliteit van de overheid. Hoewel de partij het neutraliteitsprincipe in verband brengt met neutrale dienstverlening, wil zij het uiterlijk voorkomen van ambtenaren reguleren. De focus van Vlaams Belang ligt daarmee op een dresscode in plaats van een deontologische code die ambtenaren een gelijke behandeling van burgers oplegt, ongeacht hun afkomst, geloof, beperking of andere identiteitskenmerken. Dat is  het doel van het neutraliteitsprincipe: ervoor zorgen dat ambtenaren (die de overheid representeren) burgers niet discrimineren en hen gelijk behandelen. Een verbod op levensbeschouwelijke en religieuze tekens gaat in tegen de geest van dit principe omdat het een vorm is van indirecte discriminatie: een schijnbaar neutrale maatregel die in theorie voor iedereen geldt, maar in de praktijk uitsluitend een specifieke groep personen discrimineert op basis van een identiteitskenmerk, in dit geval personen die zichtbaar religieus zijn. Het druist in tegen het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen, en specifiek moslima’s die een hoofddoek (wensen te) dragen. Een dergelijk verbod is dan ook een vorm van meervoudige discriminatie, op het vlak van genderidentiteit enerzijds en op het vlak van religie anderzijds. Met name vrouwen met een hoofddoek worden geweerd uit overheidsfuncties. Dit staat niet alleen haaks op de geest van het mensenrecht op godsdienstvrijheid en de vrije praktisering ervan, maar ook op hun mensenrecht op vrije keuze van werk. Soortgelijke verboden in het onderwijs, die vandaag wijdverspreid zijn, komen niet aan bod in het partijprogramma van Vlaams Belang. Historisch gezien zijn onderwijs en arbeid belangrijke hefbomen geweest voor vrouwenemancipatie. Meisjes en vrouwen precies in die domeinen kansen ontnemen staat dan ook haaks op vrouwenemancipatie en gendergelijkheid, en creëert bovendien ongelijkheid tussen vrouwen.