Samenvatting
Een hardere aanpak van geweld vormt een belangrijke pijler in het partijprogramma van Vlaams Belang. De nadruk ligt sterk op efficiëntere opsporing, snellere vervolging, strengere bestraffing (zeker voor recidive) en de volledige uitvoering van iedere uitgesproken straf. Vervroegd vrijkomen mag niet meer mogelijk zijn, aldus Vlaams Belang. De effectieve uitzitting van straffen kadert Vlaams Belang ook vanuit het oogpunt van slachtoffers: zij krijgen dan een duidelijk beeld van de opgelegde straf, zonder de vrees dat de dader vroeger vrijkomt (p. 23). Ook vindt de partij dat slachtoffers sneller en beter op de hoogte gehouden moeten worden in het geval van seponering en bovendien recht van repliek moeten krijgen. Slachtofferhulp komt niet aan bod in het partijprogramma van Vlaams Belang. Enkel inzake ‘het recht op veilig fuiven’ in het hoofdstuk gewijd aan jeugd pleit de partij voor een betere en adequate slachtofferhulp en -begeleiding (p. 81). Wat wel prominent aan bod komt in het partijprogramma van Vlaams Belang is zelfverdediging. Zo pleit de partij voor het legaliseren van pepperspray (p. 81) en voor een uitbreiding van wettige (zelf)verdediging (p. 23). Ook op school wil Vlaams Belang meer aandacht voor zelfverdediging en weerbaarheid tijdens de lessen lichamelijke opvoeding (p. 55, 81).
Specifiek inzake gendergerelateerd geweld pleit Vlaams Belang voor een “keiharde aanpak” van intrafamiliaal- en partnergeweld (p. 24). Verder komt dit thema niet aan bod. Er wordt ook geen analyse gegeven van de oorzaken of de schaal van de problematiek. Op het vlak van seksueel geweld schuift Vlaams Belang drie concrete maatregelen naar voren. Zo streeft de partij naar een versoepeling van de criteria van uithandengeving zodat minderjarigen vanaf zestien jaar als volwassenen worden berecht in het geval van onder andere seksuele misdrijven (p. 23). Ook wil Vlaams Belang een verplichte levenslange terbeschikkingstelling invoeren voor alle zware misdrijven, zoals verkrachting, om zware criminelen permanent uit de maatschappij te weren (p. 24). Tot slot wil Vlaams Belang dat rechters chemische castratie en therapeutische behandeling kunnen opleggen aan daders van seksueel misbruik, zowel tijdens als na gevangenschap (p. 24). Bij chemische castratie worden testosteronniveaus kunstmatig verlaagd aan de hand van medicatie. Het idee is dat deze behandeling iemands seksuele drang zou verminderen of zelfs elimineren. Ook inzake seksueel geweld wordt niet ingegaan op de oorzaak of schaal van de problematiek.
Op het vlak van detentie pleit Vlaams Belang voor meer cipiers om de werklast te verminderen, via een beter statuut, een betere verloning en de toekenning van extra premies aan alle cipiers (p. 24). Ook wil zij dat straffen maximaal worden uitgezeten in het land van herkomst, met eventuele investeringen in de bouw van gevangenissen in het land van herkomst, om de druk op de gevangenissen in België te doen dalen (p. 24). Tenslotte wil Vlaams Belang dat gevangenen aan het begin van hun detentie verplicht worden om inspanningen aan te tonen om hun slachtoffers te vergoeden. Wie dat niet kan, moet “gunstregimes zoals een enkelband geweigerd kunnen worden” (p. 24).
Impact
Vlaams Belang staat een “keiharde” geweldbestrijding voor, met nadruk op effectievere vervolging en bestraffing van individuele daders in plaats van structurele oorzaken van gendergerelateerd geweld, die niet worden benoemd in het partijprogramma. Seksisme en verschillende vormen van gendergerelateerd geweld komen niet aan bod in het partijprogramma van Vlaams Belang. Partnergeweld en intrafamiliaal geweld worden slechts vermeld, maar niet besproken. Wat betreft seksueel geweld gaat de partij louter in op de nodige strenge bestraffing. Preventie en slachtofferhulp komen niet aan bod. Hoewel de partij wil dat rechters therapeutische behandelingen kunnen opleggen, is hun aanpak van daderschap vooral gericht op bestraffing in plaats van op zorg om recidive te vermijden. Vooral de voorgestelde maatregel om chemische castratie te verplichten is radicaal en druist in tegen het mensenrecht op lichamelijke integriteit. Ook het idee dat zestienjarigen als volwassenen moeten kunnen worden berecht, werpt vragen op over kinderrechten. De focus van Vlaams Belang ligt op volledige strafuitvoering en de daarvoor noodzakelijke uitbreiding van de gevangeniscapaciteit. Toch toont onderzoek aan dat vooral behandeling, zorg en sensibilisering cruciaal zijn inzake daderhulp. Haar pleidooi voor strenge bestraffing en verplichte levenslange terbeschikkingstelling voor zware misdrijven druist hier tegenin en bestendigt zo een andere genderongelijkheid, met name het feit dat de gevangenisbevolking voor het leeuwendeel bestaat uit mannen en zij daar vandaag vaak in abdominale omstandigheden leven. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft België al meermaals veroordeeld voor onmenselijke en vernederende detentieomstandigheden. Die omstandigheden beoogt de partij te verbeteren door meer gevangenispersoneel, buitenlandse gedetineerden naar hun land van herkomst te sturen en te investeren in meer capaciteit.
