Samenvatting
Vooruit stelt in haar verkiezingsprogramma dat ‘een sterke en levendige democratie’ gebaat is bij ‘vrijheid’ binnen (onder meer) het sociaal-culturele middenveld. “Alleen dan kan de verbeelding ongehinderd aan het werk gaan in Vlaanderen, en kunnen deze sectoren hun inspirerende, waakzame en kritische rol spelen” (p. 238). De partij beschouwt participatie van burgers via middenveldorganisaties dan ook als een belangrijke aanvulling op de representatieve democratie.
Ook bij een kritische benadering van de mediaberichtgeving in Vlaanderen, ziet de partij een rol weggelegd voor het maatschappelijk middenveld: “Alleen om de zoveel tijd je stem uitbrengen is al heel wat, maar nog niet voldoende. Vooruit pleit ervoor om burgers en het middenveld regelmatiger en op een duurzame manier bij het beleid te betrekken. Dat vereist in de eerste plaats goed opgeleide en geïnformeerde burgers. Voor Vooruit is het daarom essentieel dat iedereen toegang heeft tot een betaalbaar, divers en kwaliteitsvol media-aanbod, en over voldoende (digitale) vaardigheden beschikt om daarmee veilig, maar ook kritisch om te gaan. Hierin ligt een belangrijke taak voor de samenleving als geheel: de politiek, de overheid, het onderwijs, het middenveld en de media. Enkel zo kunnen we de maatschappij weerbaar maken tegen valse en haatzaaiende berichtgeving” (p. 246)
Maar in de uitwerking van haar migratiebeleid, en met name het (gedwongen) terugkeerbeleid, lijkt het middenveld ook als instrument te worden beschouwd om de eigen beleidsdoelstellingen te bewerkstelligen. “We investeren in aangepaste terugkeerbegeleiding voor mensen in onwettig verblijf, waaronder ook gezinnen met kinderen, om zo tot duurzame oplossingen (waaronder terugkeer) te komen. Zo’n aangepaste begeleiding kan ook op een alternatieve manier gebeuren via het middenveld” (p. 278)
Impactanalyse
Het is belangrijk dat Vooruit expliciet het democratische belang erkent van het maatschappelijk middenveld als kritische en autonome stem in de samenleving. Maar het programma bevat ook passages waar het middenveld geïnstrumentaliseerd dreigt te worden voor beleidsdoelstellingen die discriminatie in de hand dreigen te werken.
Relevante passages uit het partijprogramma van Vooruit
p. 238 [In het kader van ‘participeren via cultuur en media’]: Een sterke en levendige democratie is gebaat bij vrijheid binnen onze creatieve bedrijven, media, kunstenorganisaties en het sociaal-culturele middenveld. Alleen dan kan de verbeelding ongehinderd aan het werk gaan in Vlaanderen, en kunnen deze sectoren hun inspirerende, waakzame en kritische rol spelen.
p. 246: Alleen om de zoveel tijd je stem uitbrengen is al heel wat, maar nog niet voldoende. Vooruit pleit ervoor om burgers en het middenveld regelmatiger en op een duurzame manier bij het beleid te betrekken. Dat vereist in de eerste plaats goed opgeleide en geïnformeerde burgers. Voor Vooruit is het daarom essentieel dat iedereen toegang heeft tot een betaalbaar, divers en kwaliteitsvol media-aanbod, en over voldoende (digitale) vaardigheden beschikt om daarmee veilig, maar ook kritisch om te gaan. Hierin ligt een belangrijke taak voor de samenleving als geheel: de politiek, de overheid, het onderwijs, het middenveld en de media. Enkel zo kunnen we de maatschappij weerbaar maken tegen valse en haatzaaiende berichtgeving.
p. 278: We investeren in aangepaste terugkeerbegeleiding voor mensen in onwettig verblijf, waaronder ook gezinnen met kinderen, om zo tot duurzame oplossingen (waaronder terugkeer) te komen. Zo’n aangepaste begeleiding kan ook op een alternatieve manier gebeuren via het middenveld. We zetten de pilootprojecten die al lopen verder en bouwen ze verder uit.
