Samenvatting
Het verkiezingsprogramma van Vooruit bevat weinig specifiek beleid rond islamofobie en antisemitisme. Vooruit erkent wel beide vormen van racisme als probleem, en geeft aan deze te willen aanpakken door middel van het Interfederaal Actieplan tegen Racisme (p. 221). Verder pleit de partij in het huidige verkiezingsprogramma voor een inclusieve visie op neutraliteit, waar levensbeschouwelijke kentekens in principe zijn toegestaan op school en bij overheidsinstanties.
“Godsdienstvrijheid geldt ook voor overheidsambtenaren. Neutraliteit zit in wat je doet, niet in wat je draagt. Vooruit laat ambtenaren die geen functiekledij dragen toe om religieuze en levensbeschouwelijke tekenen op de werkvloer te dragen. Wanneer wel gekozen wordt voor functiekledij kan er, afhankelijk van de aard van de functie en in overleg met het personeel, rekening gehouden worden met de persoonlijke voorkeuren van de betrokken werknemers”, stelt de partij (p. 223). Verderop op die pagina staat te lezen: “Scholen zijn plaatsen waar iedereen zich welkom moet voelen. Leerkrachten mogen in alle vrijheid kiezen of ze al dan niet religieuze of levensbeschouwelijke tekenen dragen. Leerlingen die er zelf bewust en vrij voor kunnen kiezen, kunnen dat ook. Die vrijheid blijft onderworpen aan de voorwaarden van zichtbaar blijven van het gezicht, deelname aan georganiseerde sportieve of culturele lessen en activiteiten en respect voor de regels van veiligheid.”
Impactanalyse
Belgische moslims blijven doelwit van discriminatie in het onderwijs, op de arbeidsmarkt en in het dagelijks leven. De laatste decennia worden moslims ook steeds meer geviseerd door de veiligheidsdiensten uit angst voor islamitische ‘radicalisering’. Sinds de genocide in Gaza stijgt ook het aantal antisemitische incidenten. Het gaat dan onder meer om spreekkoren bij voetbalwedstrijden, het gebruik van subtiele antisemitische taal in het publieke discours en het schilderen van swastika’s op synagogen en andere heilige plaatsen.
Het is zorgelijk dat deze specifieke problemen in het verkiezingsprogramma van Vooruit niet worden benoemd, en er ook geen specifieke maatregelen worden voorgesteld om ze aan te pakken. Het standpunt van Vooruit rond ‘inclusieve neutraliteit’ bij overheidsdiensten en op scholen betekent wel een grote stap vooruit, dit zou namelijk betekenen dat hoofddoekverboden worden afgeschaft.
Relevante passages uit het partijprogramma van Vooruit
p. 221: Pas als alle tandwielen mee draaien, loopt de machine van onze samenleving gesmeerd. Als je keer op keer het deksel op je neus krijgt vanwege je afkomst, gender, geaardheid, overtuiging, leeftijd, religie of handicap, word je vanzelf ontmoedigd om nog je steentje bij te dragen. Als we willen dat iedereen volwaardig lid is van de samenleving en ook bijdraagt, moeten we iedereen als volwaardig lid behandelen. Daarom blijft de strijd tegen racisme en discriminatie – op welke grond ook – een absolute prioriteit voor Vooruit.
p. 221: In overleg met het middenveld en de bevoegde gelijkheidsorganen ontwikkelen we een ambitieus interfederaal actieplan tegen racisme, discriminatie, xenofobie, antisemitisme, islamofobie en onverdraagzaamheid. De uitvoering van het plan wordt geëvalueerd door een adviserend comité dat bestaat uit mensen die racisme meemaken, de sociale partners, maatschappelijke instellingen, de academische wereld, de gelijkheidsorganen en het middenveld.
p. 223: Godsdienstvrijheid geldt ook voor overheidsambtenaren. Neutraliteit zit in wat je doet, niet in wat je draagt. Vooruit laat ambtenaren die geen functiekledij dragen toe om religieuze en levensbeschouwelijke tekenen op de werkvloer te dragen. Wanneer wel gekozen wordt voor functiekledij kan er, afhankelijk van de aard van de functie en in overleg met het personeel, rekening gehouden worden met de persoonlijke voorkeuren van de betrokken werknemers. De beste remedie tegen wederzijdse vooroordelen is een correcte dienstverlening, door een ambtenarenkorps dat zichtbaar de diversiteit binnen onze samenleving weerspiegelt.
p. 223: Scholen zijn plaatsen waar iedereen zich welkom moet voelen. Leerkrachten mogen in alle vrijheid kiezen of ze al dan niet religieuze of levensbeschouwelijke tekenen dragen. Leerlingen die er zelf bewust en vrij voor kunnen kiezen, kunnen dat ook. Die vrijheid blijft onderworpen aan de voorwaarden van zichtbaar blijven van het gezicht, deelname aan georganiseerde sportieve of culturele lessen en activiteiten en respect voor de regels van veiligheid.
p. 263: Onze relatie tot China is één van de grootste uitdagingen voor ons buitenlands beleid in de komende decennia. De groeiende ambities van China op internationaal politiek vlak, hun ambivalente houding ten aanzien van de oorlog in Oekraïne, de problematische situatie van mensenrechten in onder andere Xinjiang en Hongkong en de dominantie van China als grootste producent van zeldzame aardmetalen, betekenen significante risico’s op meerdere domeinen.
