Inleiding en aandachtspunten GRIP
Er zijn weinig personen met een handicap zichtbaar op televisie. In 2020 was 1,5% van de actoren in de programma’s van de VRT-zenders (VRT 1, Canvas en Ketnet) iemand met een handicap. Daarmee doet de openbare omroep het wel beter dan de voorgaande jaren.
Volgens de Diversiteitsmonitor 2021 waren er 1,9% personen met handicap te zien op VRT. Doorheen de jaren begint zich een structurele verbetering af te tekenen (2018: 1,1% – 2019 en 2020: 1,5% – 2021: 1,9%)
Tussen de VRT-zenders onderling zijn er verschillen merkbaar. Bij VRT 1 lag het aandeel personen met een handicap op het scherm in 2020 het hoogst (1,6%), bij Canvas het laagst (1,3%). Bij Ketnet waren er 1,4% actoren met een handicap.
De representatie is echter verre van stereotype doorbrekend noch inclusie normaliserend. Vaak is er een focus op de beperking en worden mensen afgebeeld samen met andere mensen met een handicap. Een goede kwalitatieve monitoring door de overheid ontbreekt.
Dit zijn de aandachtspunten in het Verkiezingsdossier van GRIP:
- Streefcijfer schermzichtbaarheid bij de VRT optrekken
- Schermzichtbaarheid ook monitoren bij private en regionale omroepen
- Streefcijfer 3% tewerkstelling personen met een handicap bij de VRT vastleggen
- Expertendatabank evalueren op vlak van experten met een handicap
- Opdracht VRT om inclusieve beeldvorming te brengen uitwerken sterker invullen
- Regel 1865 – 1867: “We verhogen het streefcijfer schermzichtbaarheid van personen met een handicap bij de openbare omroep naar 3%. We moedigen de overige media aan om ook te voldoen aan dit streefcijfer.”
- Regel 1686-1687: “We zetten in op diversiteitsmonitoring van verschillende media en pleiten voor de opmaak van een jaarlijks voortgangsrapport dat rekening houdt met kwantitatieve en kwalitatieve representatie.”
- Regel 4372 – 4373: “De doelstellingen inzake diversiteit, zowel personeelssamenstelling als schermaanwezigheid, moeten omhoog.”
- p. 244: “Diversiteit in al zijn facetten – gender, leeftijd, beperking, etnische afkomst, …- in de organisatie en programmatie is daarbinnen evident: de bevolking is immers even divers. VRT zorgt voor een relevante afspiegeling van de samenleving in het bedrijf en op het scherm.”
Onze aandachtspunten worden niet duidelijk overgenomen.
Onze aandachtspunten worden niet duidelijk overgenomen.
Onze aandachtspunten worden niet duidelijk overgenomen.
Onze aandachtspunten worden niet duidelijk overgenomen.
- (hoewel niet specifiek over handicap): Punt 1006: “VRT moet werk maken van grotere representativiteit in het personeelsbeleid, zowel op als achter het scherm.”
Enkele globale vaststellingen
Weinig aandacht voor de beeldvorming van mensen met een handicap in de media. Enkel bij cd&v komt dit thema duidelijk aan bod. Daar merken we dat de cd&v pleit voor het verhogen van het streefcijfer schermzichtbaarheid naar 3% en het versterken van de monitoring van de diversiteit in alle media.
Algemeen stellen we vast dat er in de partijprogramma’s niet veel aandacht is voor media, VRT, openbare omroep en andere kanalen. Dit lijkt minder ene verkiezingsthema te zijn momenteel. Qua taalgebruik gebruiken de politieke partijen ondertussen wel allemaal personen met een handicap of personen met een beperking. Alleen Vlaams Belang heeft het op p. 67 nog over “mindervaliden”.
